Studielening: langer afhankelijk van je ouders?

Studielening en studieschuld

De studielening is veel in het nieuws. Uit een onderzoek van het Nibud blijkt dat er na de invoering veel nadelige gevolgen zijn. Studenten zijn bijvoorbeeld steeds afhankelijker geworden van hun ouders. Als je rijke(re) ouders hebt is het een stuk makkelijker om je zaakjes voor elkaar te hebben in je studententijd.

Erg fijn natuurlijk als je niet hoeft te lenen, geen studieschuld opbouwt en zelfs al wat kunt gaan sparen. Maar de vraag is hoe eerlijk dit systeem is voor minder welvarende gezinnen. Voor studenten waarvan ouders 1,5 keer een modaal inkomen (of minder) hebben, wordt dit al erg lastig, zegt het Nibud. Zij beginnen hun loopbaan dus vaak met een dikke studieschuld.

Leenstelsel: wat is het?

Even een korte uitleg. Het leenstelsel is in 2015 ingesteld als vervanging voor de ‘Basisbeurs’. Tot die tijd kreeg je als student een ruime vergoeding van de regering voor je studie, die je alleen maar hoefde terug te betalen als je niet binnen 10 jaar je studie afrondde. De hoogte van de beurs was dan afhankelijk van of je bij je ouders woonde (thuiswonend) of op kamers (uitwonend). Verder was de vergoeding dus voor iedereen gelijk en gaf dit ook weinig zorgen (schulden) voor de toekomst en minder druk op de studie zelf om te moeten presteren.

Wat er vanaf 2015 veranderde met leenstelsel is dat iedere nieuwe student zelf bepaalt hoeveel hij of zij elk jaar leent. Iedereen heeft deze keuze, maar dus ook om dit niet te doen. Voor studenten met rijkere ouders is niet lenen een makkelijke keuze. Maar studenten die weinig geld van hun ouders krijgen zullen dit moeten lenen. Hierdoor krijg je dus verschil tussen studenten met en zonder studieschuld na hun studie.

Onzekere toekomst door studielening

Is dat erg? Iedereen krijgt op deze manier toch de kans om te studeren, zul je misschien zeggen. Maar het Nibud ziet dat dit systeem studenten erg afhankelijk maakt van hun ouders. En studenten die met een behoorlijke schuld aan hun carrière beginnen gaan een onzekere toekomst tegemoet. Je kunt bijvoorbeeld moeilijker een huis kopen, omdat je daarvoor een hypotheek moet kunnen afsluiten. En dat is al heel moeilijk in deze tijd voor starters, zoals je nu vaak hoort. De verschillen worden zo steeds groter. 56% van de studenten met een studieschuld maakt zich zorgen over de toekomst, zegt het onderzoek.

Zelfstandiger zonder studielening?

Nibud-directeur Arjan Vliegenthart ziet ook dat studenten steeds later financieel zelfstandig worden: “Studeren is meer dan een vervolgopleiding na de middelbare school. Het betekent ook dat je leert hoe je je eigen zaken moet regelen, dat je zelfstandig wordt, zodat je met voldoende bagage en zonder hoge schuld op de arbeidsmarkt verschijnt”.

Het leenstelsel heeft dus veel gevolgen. Wat vind jij, is dit een eerlijk systeem, of moeten we weer terug naar de Basisbeurs? Of heb jij een ander briljant idee om dit op te lossen? We horen graag jouw mening!

Lees ook het artikel Studiefinanciering op hbo of wo: lening of gift?

Grip op je geld

Wil jij grip op je geld houden of krijgen? Doe dan anoniem de test en ontdek wat jij kan doen.